تحلیل فیلمنامه “همشهری کین” با شادمهر راستین


به گزارش آژانس خبری سینمادرام، شادمهر راستین فیلمنامه نویس سرشناس کشورمان با معرفی اختصاصی فیلم سینمایی “همشهری کین” به کارگردانی اورسن ولز نوشت: فیلمنامه “همشهری کین” با توصیفی دقیق و شاعرانه از سکانس افتتاحیه آغاز میشود که فضایی مرموز و تقریباً گوتیک را ترسیم میکند.
پرده نخست یا افتتاحیه با نمای یک تابلوی “ورود ممنوع” (No Trespassin) روی نردههای آهنی عمارت زانادو آغاز میشود.
این علامت بلافاصله حس انزوا و رازآلودگی را منتقل میکند.
فیلمنامه توصیف میکند که زانادو مانند “جهانی جداافتاده” است، با باغوحش متروکه، قایقهای گندیده، و مجسمههای عجیب. در ادامه چارلز فاستر کین روی تخت دراز کشیده و یک گویِ برفی (Snow Globe) در دست دارد. او کلمهی “رزباد” (Rosebud) را زمزمه میکند، گوی از دستش میافتد و میشکند، و سپس او میمیرد. این لحظه در فیلمنامه با جزئیات بصری و صوتی توصیف شده است: صدای زمزمه کین، صدای شکستن گوی و انعکاس نور شکستهشده در آینه. فیلمنامه از تکنیکهای بصری مثل دیزالو (Dissolve) برای انتقال بین نماها استفاده میکند، که حس گذر زمان و رمزآلودگی را تقویت میکند. توصیفات فیلمنامه بر استفاده از نورپردازی اکسپرسیونیستی تأکید دارد، با سایههای سنگین و کنتراست بالا که فضای نوآر و تراژیک را ایجاد میکند.
پس از مرگ کین، فیلمنامه به سرعت به یک مستند خبری (Newsreel) خیالی به نام “News on the March” منتقل میشود که زندگی کین را بهصورت خلاصه روایت میکند. این بخش در فیلمنامه بهعنوان یک ابزار روایی معرفی شده تا تماشاگر را با عظمت و پیچیدگی زندگی کین آشنا کند، اما همزمان نشان دهد که این روایت سطحی است و راز واقعی کین (رزباد) را فاش نمیکند.
ویژگیهای کلیدی سکانس افتتاحیه
•معرفی تمها:
سکانس بلافاصله تمهای اصلی فیلم را معرفی میکند: تنهایی، قدرت، ازدسترفتن معصومیت و جستجوی معنا. کلمه “رزباد” بهعنوان یک معما در مرکز داستان قرار میگیرد.
•ساختار غیرخطی:
فیلمنامه با مرگ کین شروع میشود و سپس به گذشته او بازمیگردد، که در زمان خود رویکردی نوآورانه بود.
•شخصیتپردازی کین:
بدون دیالوگهای طولانی، فیلمنامه با تصاویر و نمادها (مثل گوی برفی و زانادو) شخصیت کین را بهعنوان مردی تنها و مرموز معرفی میکند.
•ایجاد معما:
کلمه “رزباد” بهعنوان یک مکگافین (MacGuffin) عمل میکند که کل روایت را پیش میبرد و این در فیلمنامه به شکلی ظریف اما قدرتمند معرفی شده است.